🦌 Serce Ze Znaków Interpunkcyjnych

Interpunkcja ma za zadanie ułatwić czytanie i zrozumienie tekstu. Aktorom uczącym się roli pomaga rozpoznać emocje, którą muszą na scenie przedstawić. Użycie odpowiednich znaków w tekście porządkuje jego składnię oraz pomaga wybrać właściwą intonację. W języku polskim używanych jest dziesięć znaków interpunkcyjnych. Są to: kropka (.), przecinek (,), wykrzyknik (!), pytajnik (?), myślnik (—), dwukropek (:), średnik (;), cudzysłów („ ”), wielokropek (...) oraz nawias ( ). Znaki interpunkcyjne są graficznym odzwierciedleniem mowy i intonacji – to dzięki nim w tekście wiadomo, gdzie zawiesić głos lub przywołać odpowiednie emocje. Błędami interpunkcyjnymi są: • brak znaku interpunkcyjnego,• niewłaściwe użycie znaku,• zbędne użycie. Kropka Rolą kropki jest wyznaczenie końca jednego zdania i początku drugiego. Jej brak może spowodować, że pisany tekst będzie niezrozumiały, np. Azja jest największym kontynentem Norwegia jest na północy tej części świata (brak kropki spowodował, że z wypowiedzenia wynika iż Norwegia leży na północy Afryki, co jest niezgodne z prawdą). Kropka służy także jako znak stawiany po skrócie wyrazu, np. ul. (ulica), jednak błędne jest użycie kropki, gdy skrót złożony jest z pierwszej i ostatniej litery wyrazu, np.: dr. (doktor; poprawnie dr), nr. (numer; poprawnie: nr) lub gdy wyraz jest jednostką miary lub wagi, np.: cm. (centymetr; poprawnie: cm) kg. (kilogram; poprawnie: kg), zł. (złoty; poprawnie: zł). Niepoprawne jest także użycie kropki, gdy jest skrótem nazwy złożonej z jej pierwszych liter, np. NBP. (Narodowy Bank Polski; poprawnie: NBP), PKP. (Polskie Koleje Państwowe; poprawnie: PKP). Kropka służy także do oddzielania cyfr, np. jednak nieprawidłowe użycie kropki jest, gdy: występują cyfry rzymskie, np.: (poprawnie: 1 V 2015), Ania jest uczennicą klasy II. a (poprawnie: Ania jest uczennicą klasy II a), nazwa miesiąca została zapisana słownie, np.: 24. grudnia (poprawnie: 24 grudnia), stosowany jest liczebnik główny, np.: W sali jest 20. osób (poprawnie: w sali jest 20 osób) oraz gdy wcześniej został postawiony inny znak: Cisza!. (poprawnie: Cisza!). Przecinek Przecinek „przecina” zdania, dzięki czemu wypowiedź jest bardziej zrozumiała. Znak ma za zadanie wyznaczenie granic wypowiedzenia oraz zaznaczenie tak zwanej przerwy na oddech. Najczęściej popełnianymi błędami przy stawianiu przecinków są: niewłaściwe miejsce postawienia znaku oraz jego brak, np.: Obraz przed, którym się znajdujemy jest autorstwa Jana Matejki (Obraz, przed którym się znajdujemy, jest autorstwa Jana Matejki) oraz Mówiły jaskółki że niedobre są spółki (Mówiły jaskółki, że niedobre są spółki).Przecinki w zdaniu pojedynczym pojawiają się niezwykle rzadko. Błędem jest przecinek oddzielający okolicznik lub liczebnik, np. Spotkali się przy stadionie, (gdzie?) o dwudziestej (kiedy?) (poprawnie: Spotkali się przy stadionie o dwudziestej) lub Drużyna składała się z jedenastu, (ilu?) świetnie przygotowanych (jakich?) zawodników (poprawnie: Drużyna składała się z jedenastu świetnie przygotowanych zawodników). Pomijanie przecinka w zdaniu złożonym powoduje chaos w wypowiedzi i jej niezrozumienie, np: Często praca była ponad siły i niszcząca zdrowie jednak dobrze płatna (poprawnie: Często praca była ponad siły i niszcząca zdrowie, jednak dobrze płatna).Wyliczenia są najczęściej w formie rzeczowników i polegają na wymienieniu wszystkich elementów, dlatego powinny być wyodrębnione za pomocą przecinka, np. Najpopularniejsze marki samochodów to: Audi Citroen Fiat Honda Mercedes i Toyota (poprawnie: Najpopularniejsze marki samochodów to: Audi, Citroen, Fiat, Honda, Mercedes i Toyota). Jeśli w zdaniu wyliczeniowym pojawia się czyli lub to jest (to znaczy) należy postawić przed nimi przecinek, np. Nie będzie go przez najbliższe trzy dni, czyli środę, czwartek i piątek (błędnie: Nie będzie go przez najbliższe trzy dni czyli środę, czwartek i piątek) oraz Henryk Sienkiewicz napisał trylogię, to jest „Ogniem i Mieczem”, „Potop”, „Pan Wołodyjowski”(błędnie: Henryk Sienkiewicz napisał trylogię to jest „Ogniem i Mieczem”, „Potop”, „Pana Wołodyjowskiego”). Błędem jest również stawianie zbędnych przecinków w towarzystwie wyrażeń takich jak: chcąc nie chcąc, oto (otóż), jednak (jednakże), np.: Chcąc nie chcąc muszę wykonywać obowiązki domowe (ale nigdy: chcąc nie chcąc,), Oto jak przygotować masę do ciasta (ale nigdy: oto, jak) oraz Budowa jednak została ukończona w terminie (ale nigdy: jednak,). Wyjątkiem jest to, przed którym z reguły nie stawia się przecinka. Jeśli jednak to występuje w roli spójnika, a wypowiedź jest zdaniem (czyli zawiera czasownik), wówczas należy postawić przecinek, np: Jeśli nie przyjdziesz do mnie, to ja przyjdę do ciebie, Gdy się człowiek spieszy, to się diabeł cieszy (ale nigdy: Madagaskar, to wyspa na Oceanie Indyjskim; ciekawość, to pierwszy stopień do piekła, poprawnie: Madagaskar to wyspa na Oceanie Indyjskim; ciekawość to pierwszy stopień do piekła). Istnieją spójniki, przed którymi nie stawia się przecinków to ani: np. Nie było jej w domu ani w pracy, chyba że użyte zostało powtórzenie: Nie mam w domu, ani psa ani kota. Do najbardziej problematycznych łączników zaliczane jest a, które powinno być użyte tylko w przypadku oddzielenia dwóch zdań podrzędnych lub nadrzędnych, np. Mowa jest srebrem, a milczenie złotem. Nigdy natomiast nie powinno być stosowane w przypadku, gdy a można wymienić na i - najczęściej będzie to więc porównanie dwóch części, np. Różnice pomiędzy ssakiem a ptakiem są znaczące. Przed spójnikami: i, oraz z reguły nie stawia się przecinków, chyba że w zdaniu użyto wyliczenia, np.: Jesienne kolory to zielony, i czerwony, i brązowy, i żółty, oraz pomarańczowy. Jeśli zaś w zdaniu pojawia się powtórzenie z użyciem albo, powinno się stawiać przecinek, np. Albo zdam egzamin, albo nie. Nigdy zaś nie używać przecinka w innych przypadkach, np. Dobry albo zły. Podobnie jest z lub, zamiennie stosowanym z albo, przed którym nie może pojawić się przecinek, np. Nauczę się niemieckiego lub hiszpańskiego. Odrębna reguła określająca postawienie przecinka dotyczy wyrażenia czy. Jeśli zdanie jest podrzędne (czyli takie, które uzupełnia zdanie główne) lub składowe zawsze stawia się przecinek, np. Pytanie, czy lubi kino współczesne, Spotkamy się dziś, czy jutro? Również w przypadku powtórzenia lub wtrącenia przecinek powinien się pojawić, np. Książka czy długa, czy krótka, powinna być ciekawa, Na pytanie, czy potrafi to wykonać, odpowiedział stosowania przecinków są najbardziej rozbudowane, w przeciwieństwie do tych dotyczących innych znaków interpunkcyjnych. Tworzenie tekstów opartych na poprawnym stosowaniu interpunkcji sprawiają, że jest on łatwiejszy w odbiorze i bardziej czytelny. Użycie nieodpowiedniego znaku może zaburzyć logikę całego tekstu. Dotyczy to najczęściej przecinków, wykrzykników i pytajników. Warto zapamiętać kilka podstawowych zasad, aby sens wypowiedzi zawsze był właściwie Średnik jest znakiem interpunkcyjnym, którego miejsce jest między przecinkiem a kropką - jest bowiem mocniejszy od przecinka, ale słabszy od kropki. Służy do wyodrębniania samodzielnych części zdania, które jednak nawiązują do tematu zdania głównego. Najczęściej popełnianym błędem jest użycie kropki lub przecinka w funkcji średnika, np.: Najnowszym środkiem komunikacji jest Internet, usprawnia łączność między oddalonymi od siebie osobami (zamiast: Najnowszym środkiem komunikacji jest Internet; usprawnia łączność między oddalonymi od siebie osobami — w podanym przykładzie części zdania są względnie samodzielne, jednak brak spójnika łączącego, np. który, uniemożliwia postawienie przecinka). Z ostatniego sprawdzianu dostałem jedynkę. Będę zmuszony go poprawić — w tym zdaniu została błędnie użyta kropka w roli średnika, ponieważ zbyt mocno oddziela zdania, które tworzą logiczną całość (poprawnie: Z ostatniego sprawdzianu dostałem jedynkę; będę zmuszony go poprawić). Błędem jest także stawianie średnika zamiast przecinka po skrócie, np. prof.; (zamiast: prof.,), cm; (zamiast: cm,). Niezastosowanie znaku interpunkcyjnego również traktowane jest jako błąd interpunkcyjny. Kuba był najmłodszy z rodzeństwa miał starsze siostry Monikę, Sylwię i Kasię oraz brata Maćka, toteż miał najmniej obowiązków ze wszystkich dzieci. W podanym przykładzie zabrakło średnika, który oddzielał by rozbudowane wyliczenie od reszty zdania (Kuba był najmłodszy z rodzeństwa; miał starsze siostry Monikę, Sylwię i Kasię oraz brata Maćka, toteż miał najmniej obowiązków ze wszystkich dzieci). Pytajnik Podstawowym błędem jest brak pytajnika na końcu wypowiedzi, która jest pytaniem, np.: Która jest godzina (zamiast: Która jest godzina?). Pytajnik jako graficzny znak pytania sugeruje, że rozmówca oczekuje odpowiedzi. Brak pytajnika może również zostać odebrane jako oznajmienie, a więc niezgodnie z intencją nadawcy, np.: Polska ma 16 województw (poprawnie: Polska ma 16 województw?). Najczęściej dotyczy to pytań, które nie zaczynają się od zaimka pytającego (kto?, jak?, gdzie?, kiedy?, który?, itp.), które jednoznacznie wskazują, że jest to pytanie i konieczne jest udzielenie odpowiedzi. Pytania konstruowane na zdaniach informujących muszą zostać zakończone pytajnikiem. Niepoprawne jest także stawianie znaku zapytania w zdaniach złożonych, w których pytanie jest zależne od dalszej części wypowiedzenia, np. Nauczycielka zapytała nas jakie znamy ostrzegawcze znaki drogowe? (poprawnie: Nauczycielka zapytała nas, jakie znamy ostrzegawcze znaki drogowe).Innym przykładem błędnego użycia pytajnika, jest zestawienie go z innym znakiem interpunkcyjnym, np. kropką: Pójdziemy dziś do kina?. (zamiast: Pójdziemy dziś do kina?). Wyjątkiem jest wykrzyknik, który wraz z pytajnikiem wzmacnia wypowiedź (np. Jak mogłeś mi to zrobić?!). Wykrzyknik Wykrzyknik służy przede wszystkim do wyrażania emocji, np.: Kocham Cię! Bardzo częstym błędem jest stosowanie kilku wykrzykników, np.: Mam już tego dość!! (zamiast: Mam już tego dość! lub Mam już tego dość!!! – w języku polskim dopuszczalne jest jedynie użycie jednego lub trzech wykrzykników). Nadużycie wykrzyknika, polegające najczęściej na stosowaniu go w zdaniu oznajmującym, może spowodować, że wypowiedź zostanie odebrana jako rozkaz, np.: Mógłbyś skupić się teraz na nauce!Myślnik (—) Myślnik, nazywany także pauzą, jest znakiem najczęściej spotykanym w dialogach, gdzie pełni funkcję znaku wyznaczającego zawieszenie głosu. Myślnik może być również użyty w definicjach jako spójnik (to, jest, są), np. sudoku — to logiczna gra matematyczna (ale nigdy: sudoku, to logiczna gra matematyczna). Rażącym błędem podczas użycia myślnika jest jego użycie w funkcji przecinka, jednak bez zachowania spójności, np.: Hermes — według mitologii greckiej, był boskim posłańcem i patronem podróżnych, kupców i pasterzy lub Hermes, według mitologii greckiej — był boskim posłańcem i patronem podróżnych, kupców i pasterzy (poprawnie: Hermes — według mitologii greckiej — był boskim posłańcem i patronem podróżnych, kupców i pasterzy — konsekwentnie powinien być zastosowany jeden rodzaj znaku na początku i na końcu wtrącenia). Podobna zasada obowiązuje przy wtrąceniach w cytowany tekst, np.: W obrębie jednego tekstu lub tekstów powiązanych (seria, cykl, czasopismo itp.) — wyjaśnia Adam Wolański — w funkcji myślnika należy stosować konsekwentnie jeden z tych znaków (ale nigdy: W obrębie jednego tekstu lub tekstów powiązanych (seria, cykl, czasopismo itp.) — wyjaśnia Adam Wolański w funkcji myślnika należy stosować konsekwentnie jeden z tych znaków lub W obrębie jednego tekstu lub tekstów powiązanych (seria, cykl, czasopismo itp.) wyjaśnia Adam Wolański w funkcji myślnika należy stosować konsekwentnie jeden z tych znaków — wtrącenie „wyjaśnia Adam Wolański” powinno być wyraźnie oddzielone dwoma myślnikami; brak znaku lub znaków również jest traktowane jako błąd). Dwukropek Dwukropek jest znakiem przestankowym, którego najczęściej używa się w wyliczeniach, ale służy także do wprowadzania wyjaśnień i nowych terminów czy cytowania wypowiedzi. Najczęściej spotykanym błędem jest brak dwukropka przed przytoczeniem cudzych (lub swoich) słów, np.: Nauczyciel powiedział „To wszystko na dziś” (poprawnie: Nauczyciel powiedział: „To wszystko na dziś”), Krzyknąłem do niego „Uważaj!” (poprawnie: Krzyknąłem do niego: „Uważaj!”). Jeżeli zaś tytuł, termin lub nazwa zostały wyróżnione w tekście (np. kursywą lub cudzysłowem), jako błąd klasyfikowane jest zastosowanie dwukropka, np.: Adam Mickiewicz jest autorem: „Pana Tadeusza”, „Dziadów”, „Konrada Wallenroda” (poprawnie: Adam Mickiewicz jest autorem „Pana Tadeusza”, „Dziadów”, „Konrada Wallenroda”); Wyraz terminarz: funkcjonuje jako kalendarz przystosowany do robienia notatek pod odpowiednią datą (poprawnie: Wyraz terminarz funkcjonuje jako kalendarz przystosowany do robienia notatek pod odpowiednią datą). Dwukropek w tym przypadku służy jako podkreślenie, więc jeśli wcześniej zastosowano inną formę graficznego wyróżnienia, w tym także pogrubienie (wytłuszczenie, wyboldowanie), nie ma konieczności jego ponownego akcentowania. Najpowszechniejszym błędem przy użyciu dwukropka jest jednak zapis godziny, np.: 06:50, 17:17 (w języku polskim czas oddzielamy kropką: Podczas wyliczeń większej liczby elementów można postawić dwukropek, np.: Do epok literackich literatury polskiej zalicza się: średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, jednak błędem jest użycie dwukropka jeśli wyliczenie składa się tylko z dwóch elementów oraz jest połączone spójnikiem i, np.: Moimi siostrami są: Kasia i Asia (poprawnie: Moimi siostrami są Kasia i Asia). CudzysłówCudzysłowu używa się do przytoczenia cudzej lub własnej wypowiedzi, tytułu utworu, a także gdy wyraz użyty został w znaczeniu innym niż podstawowe (np. w przenośni). Cudzysłów powinien wyodrębniać cały cytat. Błędnie oznaczony cytat lub jego brak może spowodować nie tylko chaos w tekście, ale również może zostać uznany za plagiat, np.: Jarosław Iwaszkiewicz w Ikarze pisał tak: Ci, co zginęli w walce, ci, co wiedzieli, za co giną, mieli może w tym pociechę, że śmierć ich ma jakiś sens (poprawnie: Jarosław Iwaszkiewicz w Ikarze pisał tak: „Ci, co zginęli w walce, ci, co wiedzieli, za co giną, mieli może w tym pociechę, że śmierć ich ma jakiś sens”). Także wypowiedź, która ma zwracać szczególną uwagę powinna zostać oznaczona cudzysłowem, błędem jest jednak użycie znaku, gdy pojawia się związek frazeologiczny, np.: Nowe firmy deweloperskie „wyrastają jak grzyby po deszczu” na polskim rynku (poprawnie: Nowe firmy deweloperskie wyrastają jak grzyby po deszczu na polskim rynku). W cudzysłów konieczne jest ujęcie tytułów, rażącym błędem jest jego brak, np.: Autorem Lalki jest Bolesław Prus (poprawnie: Autorem „Lalki” jest Bolesław Prus). Użycie przenośni obliguje do stosowania cudzysłowu, w innym przypadku, tekst będzie niezrozumiały, np.: Jego pozytywną cechą było notoryczne spóźnianie się do pracy (wyraz pozytywny powinien zostać wzięty w cudzysłów, ponieważ jego brak spowodował zaburzenie logiki wypowiedzenia, bowiem spóźnianie się do pracy nie może być pozytywną cechą; poprawnie: Jego „pozytywną” cechą było notoryczne spóźnianie się do pracy). Wielokropek Wielokropek jest znakiem, którego nadrzędną funkcją jest zaznaczenie pominięcia lub zmiany intonacji głosu w wypowiedzi. Przy jego użyciu tekst nabiera charakteru emocjonalnego, refleksyjnego lub podniosłego. Brak wielokropka lub zastąpienie go innym znakiem, np. kropką jest niedopuszczalne, ponieważ zmienia się intencja nadawcy: To nie powinno się nigdy wydarzyć. (poprawnie: To nie powinno się nigdy wydarzyć…). Błędem jest również niezastosowanie znaku, gdy został opuszczony dalszy fragment, np.: Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie (poprawnie: Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie...). Należy także pamiętać o tym, że wielokropek składa się z trzech kropek, dlatego zapis z dwoma lub czterema (i więcej) znakami jest niepoprawny, np.: Dawno, dawno temu.. lub Dawno, dawno temu…. (poprawnie: Dawno, dawno temu…)Nawias Treści w nawiasie to najczęściej dopełnienia zdania głównego, np. objaśnienia, komentarze. Nawias składa się z nawiasu otwierającego: ( oraz zamykającego: ). Brak jednego z nich traktowane jest jako błąd interpunkcyjny, np.: Kiedym tu przyszedł (na niewiele minut/ Przed jej zbudzeniem, już szlachetny Parys/ Leżał bez duszy i Romeo także (fragment Romea i Julii Williama Szekspira). Podany przykład obrazuje, że brak nawiasu zamykającego zaburza spójność logiczną tekstu, przez co trudno określić jest, które zdanie to wtrącenie → poprawnie: Kiedym tu przyszedł (na niewiele minut/ Przed jej zbudzeniem), już szlachetny Parys/ Leżał bez duszy i Romeo także. Podobnie jest, gdy zabraknie nawiasu otwierającego, który wyznacza początek dygresji, np.: Błysnęła przy księżycu wielka tabakiera/ Cała z szczerego złota, z brylantów oprawa,/ We środku, za szkłem, portret króla Stanisława) - Pan Tadeusz Adama Mickiewicza. W tym przykładzie nie zaznaczono nawiasem otwierającym początku wtrącenia, więc można sądzić, że cały tekst jest w nawiasie, co jest niezgodne z prawdą → poprawnie: Błysnęła przy księżycu wielka tabakiera/ (Cała z szczerego złota, z brylantów oprawa,/ We środku, za szkłem, portret króla Stanisława). Jednak w języku polskim nadużywanie nawiasów jest niepoprawne, np.: Mike (Amerykanin) urodził się w Los Angeles (stan Kalifornia) w Stanach Zjednoczonych (USA), ale od kilku lat mieszka w Warszawie (Polska). Nadmiar nawiasów powoduje rozbicie logiczne zdania, ponieważ treści umieszczone w nich powtarzają się (jeśli podano nazwę miasta oraz stanu, zbędnymi informacjami staje się Amerykanin oraz USA). Poprawne zapis zdania: Mike urodził się w Los Angeles (stan Kalifornia) w Stanach Zjednoczonych, ale od kilku lat mieszka w Warszawie (Polska). Błędem jest także stosowanie podwójnego nawiasu bez wyraźnego uzasadnienia, np.: Mnodzy rycerze nasi (niech nas Bóg ochrania/ Od takiego szaleństwa i takiej ślepoty!)) (poprawnie: Mnodzy rycerze nasi (niech nas Bóg ochrania/ Od takiego szaleństwa i takiej ślepoty!). W wersji poprawionej jest jedyny dopuszczalny przypadek, gdy mogą wystąpić obok siebie dwa nawiasy zamykające - jeden należący do cytatu (pisany kursywą) i drugi zamykający wtrącenie (pisany pismem prostym).

Jednak ze względu na limit 120 słów proces będzie co najmniej męczący. Niedokładne wyniki narzędzia do sprawdzania interpunkcji - na podstawie moich testów narzędzie do sprawdzania interpunkcji online firmy Ginger Software nie jest w stanie wykryć większości błędów interpunkcyjnych.

W tym sensie interpunkcja jest tytułową „wisienką na torcie” – niby niepozorną lecz tworzącą końcowy efekt, który może przesądzać o tym, jakiego apetytu nabierzemy na ten tort. Źródło: pixabay.com. Warsztat pisarza. Moja amatorska refleksja, którą dziś podzielę się z Wami w ramach wpisu z serii Warsztat pisarza, dotyczy

Jest to człowiek, który wraca do normalnego życia po doświadczeniach II wojny światowej. Ze względu na wątki biograficzne, można utożsamiać go z autorem. Poeta nie zastosował znaków interpunkcyjnych. Pojawia się niewiele środków stylistycznych. Autor mówi o wojnie w surowy, pozbawiony ozdobników sposób.

Znaki interpunkcyjne w dialogach- odpowiedzi i punktacja 1. Dwukropek pełni funkcję znaku wprowadzającego czyjść wypowiedź. 1p. • Myślnik w dialogach służy do zaznaczenia wypowiedzi kolejnych uczestników rozmowy

. 566 82 33 513 455 501 472 181

serce ze znaków interpunkcyjnych